DON (Deoxynivalenol), ZEN (Zearalenone) và FUM (Fumonisins) là ba loại độc tố nấm mốc thường xuất hiện trong nguyên liệu thức ăn thủy sản do nấm Fusarium tạo ra. Khi tôm ăn phải, DON làm tổn thương ruột, giảm hấp thu dinh dưỡng, khiến tôm chậm lớn; ZEN gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến quá trình lột xác và sinh sản; FUM gây hại gan tụy, rối loạn chuyển hóa, làm tôm yếu sức đề kháng. Nhìn chung, cả ba độc tố này đều làm tôm giảm tăng trưởng, dễ mắc bệnh, tỷ lệ sống thấp và gây thiệt hại kinh tế cho người nuôi.

Từ báo cáo trong cuộc khảo sát toàn cầu

Khảo sát nửa đầu năm 2025 cho thấy DON, ZEN và FUM là những chất thường xuất hiện phổ biến nhất trong trong thức ăn chăn nuôi bị nhiễm nấm mốc.

Khảo sát toàn cầu về độc tố nấm mốc do Dsm- firmenich thực hiện trong 6 tháng đầu năm 2025 cho thấy tình trạng ô nhiễm mycotoxin trong nguyên liệu thức ăn chăn nuôi vẫn diễn biến phức tạp và đáng lo ngại, đặc biệt tại nhiều khu vực sản xuất nông nghiệp trọng điểm. Khảo sát dựa trên 10.868 mẫu từ 81 quốc gia, thực hiện 53.382 phân tích, ghi nhận deoxynivalenol (DON), zearalenone (ZEN) và fumonisins (FUM) là những độc tố được phát hiện thường xuyên nhất.

Thức ăn cho Tôm bị nhiễm nấm mốc, do bảo quản không tốt 

Kết quả cũng cho thấy, nhiều khu vực đang đối mặt với nguy cơ cao, đe dọa trực tiếp đến hiệu quả chăn nuôi và an toàn thực phẩm:

• Bắc Mỹ: DON và ZEN xuất hiện lần lượt trong 78% và 83% mẫu – mức đáng báo động.
• Trung và Nam Mỹ: Tình trạng nhiễm FUM phổ biến, mức ô nhiễm trung bình lên tới 2.000 ppb.
• Nam Á: 85% mẫu chứa aflatoxin – độc tố có khả năng gây tổn hại gan và suy giảm miễn dịch.
• Trung Quốc/Đài Loan: FUM được phát hiện trong 98% mẫu, Đông Á thậm chí đạt tỷ lệ 100%.
• Trung Âu và Nam Âu cũng không nằm ngoài xu hướng, lần lượt ghi nhận DON tới 85%, FUM 76%, aflatoxin 54%.

Giải pháp từ Enzyme thủy sản và chế phẩm sinh học

Enzyme thủy sản

• Hỗ trợ tiêu hóa, giảm stress đường ruột.
• Một số enzyme chuyên biệt (như laccase, peroxidase) có khả năng bất hoạt một phần mycotoxin.
• Giúp tôm hấp thu thu dinh dưỡng tốt hơn, tăng trưởng ổn định.

Chế phẩm sinh học

• Probiotic: cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, giảm tác động xấu từ độc tố.
• Beta-glucan, vitamin, khoáng: tăng cường hệ miễn dịch, giúp tôm chống chịu stress tốt hơn.
• Chất hấp phục mycotoxin: giảm khả năng hấp thu độc tố vào cơ thể tôm.

Khuyến nghị cho người nuôi tôm

1. Kiểm soát nguồn nguyên liệu: đánh giá nguy cơ mycotoxin trước khi sử dụng.
2. Bảo quản khoa học: giữ kho áo mát, khô ráo, tránh nẩm mốc.
3. Bổ sung Enzyme thủy sản và chế phẩm sinh học: giải pháp bền vững giảm rủi ro từ độc tố nấm mốc.
4. Giám sát thường xuyên: test nhanh hoặc gửi phòng lab mẫu thức ăn.

Kết luận

Nửa đầu 2025 cho thấy một thực tế rõ ràng: độc tố nấm mốc là thách thức toàn cầu, đặc biệt ảnh hưởng đến ngành nuôi tôm. Bằng cách kết hợp Enzyme thủy sản và chế phẩm sinh học, người nuôi có thể giảm thiểu rủi ro, đảm bảo sức khỏe đàn tôm và duy trì hiệu quả sản xuất bền vững